احمد اردبیلی فرزند محمد در قرن ۱۰ق در قریه نیار در دو کیلومتری شرق اردبیل زاده شد. وی معاصر شیخ بهایی و شاه عباس اول بود علوم نقلی و فقه را نزد سید علی صائغ و دیگر استادان حوزه علمیه نجف فرا گرفت. اردبیلی مدتی به شیراز مهاجرت کرد و نزد جمال الدین محمود علوم عقلی را فراگرفت. وی در اواخر عمر در نجف از تدریس علوم عقلی سر باز زد و تا زنده بود به تدریس علوم نقلی پرداخت. وی در دوران ریاست خود بر حوزه علمیه نجف آن را رونقی تازه بخشیدو به محقق اردبیلی معروف شد.او در صفر ۹۹۳ق درگذشت و در ایوان طلای حرم امام علی(ع) به خاک سپرده شد. حرز الدین درگذشت او را در ۹۹۲ق ذکر کرده است.اردبیلی نخستین کسی بود که پس از عصر شیخ طوسی دایره عمل به خبر واحد را گسترش داد و به خبر غیر امامی ثقه توجه داشت.[احمد اردبیلی در نتیجه زهد و تقوایش به مقدس اردبیلی شهرت یافت؛ چنانکه بخاطر علم و دانش وسیعش به «محقق اردبیلی» مشهور گردیده بود.